CORDERO GARCÍA, G., RAMÍREZ DUEÑAS, J.M. y SÁNCHEZ FERNÁNDEZ, S., 2025. La brecha ideológica de género en la Generación Z en España. Revista española de ciencia política, no. 67, pp. 69-99. ISSN 1575-6548.
Azken urteotan, Espainiako gazteen artean eten ideologikoa agertu dela hautemanda. Fenomeno hori ulertzeko, haren jatorria aztertuko dugu, eta laurogeiko hamarkadatik hona autokokapen ideologikoa eragin duten bi osagaik izan duten bilakaera aztertuko dugu: jarrerak eta botoa. Emaitzek erakusten dute gizonen eta emakumeen arteko aldeak nabarmenagoak direla Z belaunaldian (18 eta 25 urte bitartean) gainerako adin-taldeetan baino, batez ere gizonen joera-aldaketagatik. Z belaunaldiko gizon gazteek eskuinetik gertuago dauden alderdiak aukeratzen dituzte, eta gero eta jarrera kontserbadoreagoak eta berdintasunaren aldekoak ez direnak erakusten dituzte, belaunaldi bereko emakumeek baino. Gainera, gizon gazte horiek erakuste dute demokraziaren aldeko babes-mailarik baxuena, hain zuzen ere, hirurogeita hamarreko hamarkadaz geroztik mailarik baxuena. Eten ideologiko berri horren jatorria aztertzea ezinbestekoa da, zer ondorio politiko izan ditzakeen ulertzeko.
NICOLÁS-SANS, R. y NAVARRO MARTÍNEZ, R., 2025. Percepción y detección del ciberacoso: comparativa entre la comunidad educativa y las GenAI. Comunicar: Revista Científica de Comunicación y Educación, no. 80, pp. 1-12. ISSN 1134-3478.
Eskola-jazarpenak jokabide errepikakor eta oldarkorrak dakartza, beste pertsona batzuk beldurrarazteko edo kaltetzeko, eta ziberjazarpena da mezu horiek transmititzeko plataforma digitalei onura ateratzen diena. Biek ala biek ondorio larriak dituzte ikasleen osasun mentalean eta errendimendu akademikoan, eta horrek prebentzioko eta esku-hartzeko estrategiak eskatzen ditu, bai eta irakasleak gaitzea eta portaera horiek unibertsitate-inguruneetan detektatzeko tresnak erabiltzea ere. Adimen artifizialak (AA), bereziki AA sortzaileak, automatikoki antzeman dezake hizkuntza iraingarria plataforma digitaletan, eta ziberjazarpenari aurre egiteko tresna eraginkorra da. Azterlan honetan, sare sozialetako mezuetan ziberjazarpena hautemateko eta detektatzeko unibertsitate-komunitateak —ikasleak, irakasleak eta administrazioko langileak— zer gaitasun duen aztertzen da. Ikerketak AA sortzaileko tresnak erabiltzen ditu ziberjazarpen-ereduak hautemateko eraginkortasuna ebaluatzeko, eta emaitzak adituen ebaluazioekin alderatzen ditu. Emaitzek adierazi dute irakasleak direla ziberjazarpena identifikatzen eraginkorrenak; ikasleek, berriz, induljentzia handiagoa erakusten dute, eta horrek agerian utzi du hezkuntzan oinarritutako esku-hartze espezifikoagoak behar direla. Mugak muga, AA sortzailearen ereduek ziberjazarpena goiz detektatzeko potentzial handia erakusten dute. Aurkikuntzek azpimarratzen dute prestakuntza garrantzitsua dela hezkuntza-komunitateen barruan, eta AAko tresnek esku-hartze goiztiarra hobetu eta inguruneak sustatu ditzaketela, prebentzio-programetan txertatuz gero.
PADILLA LÓPEZ, L., 2025. El proxenetismo digital y la captación de menores en redes sociales: un análisis sobre la hipersexualización y el empoderamiento en plataformas online. Revista de Victimología, no. 19, pp. 213-250. ISSN 2385-779X.
Azterlan honek proxenetismo digitalaren fenomenoa eta adingabeak lineako plataformetan erakartzeko modua aztertzen ditu. Sare sozialak gazteak eta nerabeak sexualki esplotatzeko nola erabiltzen diren aztertzen da, eta jokabide hori "ahalduntze" itxurapean aurkezten da. Ikuspegi metodologiko misto bat aplikatuz, delitugileek erabiltzen dituzten erakartze-estrategiak aztertzen dira, gehien erabiltzen diren plataformak identifikatzen dira, eta biktimengan duten eraginaren ebaluazioa ere egiten da, kasu gehienetan adingabeak baitira. Horrez gain, delitu horiek prebenitzeko behar diren lege-erronkak eta babes-neurriak aztertu dira. Emaitzek agerian utzi dute araudi zorrotzagoak ezarri behar direla eta gazteak eta haien familiak tartean izango dituzten sentsibilizazio-kanpainak egin behar direla.
- Dokumentazio zentroko artikulu nabarmenduen historikoa
- Informazio gehiago: geb-liburutegia@euskadi.eus
