MARTÍN CRITIKIÁN, D. y MEDINA NÚÑEZ, M., 2021. Redes sociales y la adicción al like de la generación Z. Revista de Comunicación y Salud: RCyS, vol. 11, no. 1, pp. 55-76. ISSN 2173-1675
Hainbat herrialdetako psikologoak eta teknologian adituak aspalditik ari dira ohartarazten sare sozialak maiz eta etengabe erabiltzeak mendekotasuna sor dezakeela, eta horrek, aldi berean, antsietatea, mendekotasun emozionala, motibazio-galera, autokontrolik eza eta suminkortasuna ekar ditzakeela. Chicago Booth School of Businessek (2012) egindako ikerketa baten arabera, sare sozialek tabakoak baino adikzio-ahalmen handiagoa dute, besteak beste, plataforma horietara sartzea erraza eta, gainera, doakoa delako. Azterlan honen helburu nagusia da likeak Z belaunaldian duen garrantzia eta eragina aztertzea, bai eta sare sozialen testuinguru soziala aztertzea eta likeak belaunaldi horri eragiten ote dion eta nola eragiten dion ikertzea ere. Ikerketa hau egiteko, alde batetik, sare sozialei eta gazteek sare horiek erabiltzeko moduari buruzko berrikuspen bibliografikoa egin da, , eta identifikatu da zein diren haien sare gustukoenak, zenbat denbora eskaintzen dieten eta zer ondorio dituzten sare horiek giza burmuinean. Bestalde, landa-azterketa bat egin da Espainian, 18 eta 26 urte bitarteko 500 gaztek osatutako lagin batean (Z belaunaldia), sare sozialen erabilera ezagutzeko eta likeek haiengan duten eragina aztertzeko. Ondorioztatu da egunean hiru ordu baino gehiago erabiltzen dituztela sare sozialak, eta Instagram eta WhatsApp direla belaunaldi horren sare gogokoenak. Gizarte-talde horretako pertsona batzuek adierazi dute espero duten erantzuna jasotzen ez badute (like edo argitalpen osteko iruzkinetan) triste, segurtasunik gabe eta haserre sentitzen direla , baina, halere, ez dutela aldatzen edo egokitzen publikoki partekatzen duten eduki-mota, lor dezaketen like kopuruaren arabera. Azkenik, jasotako atzeraelikadurari garrantzi handirik ematen ez diotela dioten arren, jakinarazpenak aktibatu ohi dituzte sare sozialetan, gerta daitezkeen azken elkarrekintzen jakitun izateko.
SIMÓN MÁRQUEZ, M. del M., 2020. Análisis de consumo de drogas y violencia en adolescentes y factores de riesgo. Universidad de Almería
Nerabezaroa garapen-etapatzat hartzen da eta bere ezaugarriak dira maila psikologiko, biologiko eta sozialeko aldaketak; era berean, sentsazioak bilatzea eta ezagutza berriak eskuratzea ditu ardatz. Etapa hori bereziki interesgarria da, arrisku-jokabideak ugaritzen hasten direlako, hala nola substantzien kontsumoa eta indarkeriazko jokabideak. Era berean, nerabeek sare sozialak maiz erabiltzen dituzte, eta, ondorioz, aipaturiko jokabide mota horiek sustatzen dituzten jarrerak erakusteko erabiltzen dute. Lehen Hezkuntzatik Bigarren Hezkuntzarako trantsizioan, nerabeek estres- eta antsietate-maila handiak pairatzen dituzte, ikastetxeak eta familiak karga akademikoa eta exijentzia-maila handiagoa dutelako. Horrek burnout akademikoa garatzea dakar, eta, ondorioz, ikasleen ongizatea murriztu egiten da ikastetxeetan. Burnout akademikoa akidura emozionaleko egoera gisa definitzen da, despertsonalizaziorako joera duena, eta horrek errendimendu akademikoa murriztea dakar, jasaten duten presioak eta gainkarga akademikoak eraginda. Horren ondorioz, nerabeek ikasketekiko duten motibazioa gutxitu egiten da, ikasleek porrot-sentimenduak izaten dituzte, ez baitituzte aurreikuspen akademikoak betetzen eta alkoholaren kontsumoa erabiltzen baitute nekeari aurre egiteko estrategia gisa. Hala ere, burnout akademikoak hiru azpidimentsio ditu: akidura emozionala, zinismoa eta eraginkortasun akademiko eza. Horregatik, ezinbestekoa da arrisku-jokabide horiei lotutako arrisku- eta babes-faktoreak ezagutzea eta zehaztea, horiek murrizteko. Hala eta guztiz ere, hainbat ikerketak aztertu dute engagement akademikoa faktore babeslea dela burnout akademikoaren tasen hazkundearen aurrean, eta, ondorioz, baita alkohol-kontsumoaren eta indarkeriazko jokabideen aurrean ere. Engagement akademikoak berekin dakar nerabeek aktiboki parte hartzea eta ikasketetan zentratzea, errendimendua hobetuz eta testuinguru akademikora egokituz. Engagement akademikoa hiru dimentsioko ongizate psikologikoko egoera gisa aurkezten da: indarra, dedikazioa eta ikasketan zentratzea. Horregatik, doktorego-tesi honen bidez funtsezko hiru helburu lortzea proposatu zen, nerabeen arrisku-jokabideak sakon ezagutzeko eta burnoutarekin eta engagement akademikoarekin duten harremana ezagutzeko.
URRESTI PADRÓN, I., FELICIANO GARCÍA, L. y SANTANA VEGA, L.E., 2021. Acoso escolar y apego familiar: la perspectiva del alumnado agresor. Educatio siglo XXI: Revista de la Facultad de Educación, vol. 39, no. 2, pp. 325-344. ISSN 1989-466X, 1699-2105
Eskola-jazarpena mundu osoan gertatzen den fenomenoa da, eta kezka handia eragiten du herrialde garatuetako eta garapen-bidean dauden herrialdeetako hezkuntza-sistemetan. Azterlan honek honako hauek aztertzen ditu: batetik, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasleen erasotzaile-profilean dauden aldeak, aldagai pertsonal, akademiko eta familiarretan oinarrituta; eta, bestetik, jokabide oldarkorren larritasunaren balorazioan dauden aldeak, ikasleen erasotzaile-profilaren arabera. Ikerketan Tenerifeko bi ikastetxetako Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 215 ikaslek parte hartu zuten. Datuak biltzeko galdetegi bat diseinatu zen, eta honako hauek landu ziren: ikasleen erasotze-mailak; ikasleek gurasoekin dituzten harremanen kalitatea; eta ikasleek eraso-egoerei egotzitako larritasuna. Emaitzen arabera, honako hauek izan dira eraso puntuaziorik altuenak lortu dituztenak: gizonak; errepikatzaileak; hezkuntza-maila baxua duten gurasoak; aitekin eta amekin alienazio-maila altua dutenak; eta aitarekin konfiantza-maila baxua dutenak. Erasotze-maila handiagoa duten ikasleek jokabide oldarkorrak larritasun txikiagokotzat jotzen dituzte erasotze-maila txikiagoa dutenek baino. Ondorioztatu da gazteen gizarte- eta familia-ezaugarri jakin batzuk, hala nola gurasoekiko konfiantza eta bi gurasoekiko integrazio-sentimendua, eskola-jazarpenaren aurkako faktore babesleak direla.
- Beste laburpen batzuk irakurri nahi badituzu klikatu artikulu nabarmen atalean
- Dokumentazio Zentroko webgunera esteka
- Behatokiaren funtsetara jotzeko bidea da LIBURUBILA.
- Argibide gehiago nahi izanez gero, jo ezazue ondoko helbide elektronikora: geb-liburutegia@euskadi.eus
OHARRA: Dokumentazio zentroko material oro kontsultagai dago, eta maileguan har daiteke
